Yoncanın hele ki dört
yapraklı olanının hayatımıza şans getireceğine inanırız hep. Hatta oturduğumuz
çimenlikte bile hemen aramaya başlarız. Peki bu şirin otun size sağlık
getirmesini ister miydiniz ? 'eveettt' dediğinizi duyar gibiyim. O halde hadi söyleyeceklerime
kulak verin.
Beslenme insanoğlunun
başlangıcından beri var olan ve hep var olacak bir kavram. İlk insanın 'nasıl
beslenmeliyiz'i tartıştığı gibi son insan da bu soruyu hep kendisine soracak.
Aslında cevap gayet basit. Hatta bazılarımıza artık klişe bile gelebilir. Lakin
sorunun doğru cevabı 'yeterli ve dengeli beslenme' olacak.
İşte tam bu noktada sizi '4
Yapraklı Yonca Modeli' ile tanıştırmak istiyorum. Yeterli ve dengeli beslenmede
bize yol gösteren bir rehber. Hacettepe Üniversitesi beslenme ve diyetetik
bölümü ve sağlık bakanlığının ortak çalışmasıyla tasarlanmış. Diğer ülkelerde
kullanılan tabak ve piramit modelerinin aksine ülkemizde yonca modeli
kullanılmakta. Sizi, anlata anlata bitiremediğim 4 Yapraklı Yonca ile baş başa
bırakıyorum..
Modeli incelediğinizde alt
kısmında 'Yeterli ve Dengeli Beslenme' ibaresinin, üst kısımda ise zeytin
dallarının bulunduğunu göreceksiniz. Zeytin dalları hem barışı huzuru temsil
ederken hem de zeytinyağını temsil ediyor. Dünyaca ünlü besleme uzmanlarının
önerdiği Akdeniz Diyetinin bir öğesi olan zeytinyağına ise ayrıca bi vurgu
yapılmış.
Her bir yaprağı kalp
şeklinde olan yonca yapraklarını inceleyelim mi ?
Birinci yaprağımızda 'SÜT
GRUBU' ile karşılaşıyoruz. Başta yetişkin kadınlar, çocuklar
ve gençler olmak üzere tüm yaş gruplarının bu grubu her gün tüketmesi
gerekiyor. Bu grupta yer alan besinler: Süt ve yerine geçen besinler
olarak düşündüğümüzde yoğurt, peynir ve süttozu.
Protein, kalsiyum, fosfor,
B2 vitamini (riboflavin) ve vitamin B12 olmak üzere birçok besin öğesinin
önemli kaynağı olan bir grup. Kalsiyumdan zengin olan grup kemiklerin ve
dişlerin sağlıklı gelişiminde ve hücre çalışmasında önemli rol oynuyor.
Her gün yetişkin
bireylerin günlük 2 porsiyon, çocukların,
adölesan dönemi gençlerin, gebe ve emzikli kadınlarla menopoz sonrası kadınların 3-4 porsiyon süt
ve yerine geçen besinleri tüketmeleri gerekir. Bir orta boy su bardağı
(200 cc) süt veya yoğurt ile iki kibrit kutusu büyüklüğünde peynir bir
porsiyondur.
İkinci yaprağımızda 'ET-YUMURTA-KURUBAKLAGİL GRUBU' bulunuyor. Et,
tavuk, balık, yumurta, kuru fasulye, nohut, mercimek gibi besinler bulunur.
Ceviz, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar da bu grupta yer alır. Bu
grubumuz protein, demir, çinko, fosfor, magnezyum, B6, B12, B1 ve A vitamini,
posa (kurubaklagiller) içerir. Etler iyi kalite protein kaynağıdır. Özellikle protein
gereksiniminin arttığı, hızlı büyümenin olduğu bebeklik, çocukluk
dönemlerinde diyette mutlaka yer alması gerekir.
·
Günlük
2-3 köfte kadar et-tavuk-balık-hindi tüketilmelidir.
·
Omega–3
(n-3) içeriği yüksek olduğu için sağlıklı beslenme için haftada en
az 2 kez balık yenilmelidir.
·
Yumurtanın
protein kalitesi yüksek olduğu için bebek ve çocuklar tarafından her
gün bir adet tüketilmesi yararlıdır.
·
Kurubaklagillerin haftada
2-3 kez tüketilmesi önerilmektedir.
Üçüncü yaprağımızda 'SEBZE VE MEYVE GRUBU' yer
alıyor. Bitkilerin her türlü yenebilen kısmı sebze ve meyve grubu
altında toplanır. Mineraller ve vitaminler bakımından zengindirler.
Tüm sebze ve meyveler besin değeri içeriği ve ekonomik olması açısından
mevsiminde, bol ve ucuz bulunduğu dönemlerde en az 5 porsiyon meyve
ve sebze tüketilmesi önerilmektedir.
Vee dördüncü yaprağımızda
ise 'TAHIL GRUBU' bulunuyor. Buğday, pirinç, mısır,
çavdar ve yulaf gibi tahıl taneleri ve bunlardan yapılan un, bulgur, yarma, gevrek
ve benzeri ürünler bu grup içinde yer alır. Tahıl ve tahıl ürünleri
vitaminler, mineraller, karbonhidratlar (nişasta, lif) ve diğer besin öğelerini
içermeleri nedeniyle sağlık açısından önemli besinlerdir.
Genel olarak 4 Yapraklı
Yonca modeli bireylerin bir öğünde 4 besin grubunu da tüketmeleri gerektiğini
anlatmaktadır. Bu sayede kişiler yeterli ve dengeli beslenmeyi
yakalayabilirler. Gayet açık ve pratik bir rehber değil mi? Sizler de masaya
oturduğunuz zaman 4 yapraklı yoncayı hatırlayıp tabağınızı şöyle bir kontrol
edin. Hatta çocuklarınızın eğitiminde bile kullanabilirsiniz. Son olarak
Akdeniz kızı kimliğimle zeytinyağını hayatınıza geçirmenizi tavsiye ediyorum.
Sağlıklı günler diliyorum.
Esen kalın..
YORUMLAR